OpenCPB logo
opencpb | Politiek in Beeld
OpenCPB

Tweede Kamerverkiezingen 2025

Bekijk consequenties partijstandpunten op de 9 meest polariserende thema's

Leeswijzer
Info Hoe lees je deze kaarten?
  • Scorebalk (0–100): relatieve sterkte van het effect per partij binnen dit thema.
  • Amount-chip: concrete grootheid boven/op de balk (bijv. “€ 1,2 mld”, “+35 km²”, “–8 %”).
  • Baseline & tijdpad: uitgangsjaar is 2025 (tenzij anders vermeld); tijdsprofielen staan bij ℹ.
De wolf in Nederland

Wolvenpopulatie in 2030


0–100 (omarmingsscore) + populatie 2030

Chip = LED = omarmingsscore (0–100)

De LED-balk toont de 0–100 omarmingsscore (0 = nulstand/afschot als norm, 100 = volledige bescherming/geen plafond). De chip toont de geschatte wolvenpopulatie in 2030.

PVV
050100
40 / 100
GL-PvdA
78 / 100
VVD
38 / 100
NSC
39 / 100
D66
74 / 100
BBB
12 / 100
CDA
21 / 100
SP
70 / 100
DENK
60 / 100
PvdD
95 / 100
SGP
15 / 100
ChristenUnie
36 / 100
FvD
2 / 100
Volt
74 / 100
JA21
2 / 100
BVNL
5 / 100
BIJ1
95 / 100
Vrede voor Dieren
95 / 100
Geopolitiek

Angst voor Rusland


0–100 + bereidheid (€/gezin/maand)

Chip = LED = AVR-score (0–100)

De LED-balk toont de 0–100 AVR-score (relatieve mate van dreigingsperceptie/urgentiebereidheid). De chip toont de bereidheid om te betalen voor defensie/veiligheid, uitgedrukt in €/gezin/mnd.

Bereidheid = ARI/100 × B × €195,17; B=KiK-budgetfactor (1,00=2035-pad; 0,31=alleen t/m 2030; 0=afwijzend).

PVV
050100
45 / 100
GL-PvdA
78 / 100
VVD
88 / 100
NSC
70 / 100
D66
88 / 100
BBB
58 / 100
CDA
86 / 100
SP
40 / 100
DENK
38 / 100
PvdD
50 / 100
SGP
85 / 100
ChristenUnie
80 / 100
FvD
8 / 100
Volt
90 / 100
JA21
83 / 100
BVNL
25 / 100
BIJ1
30 / 100
Vrede voor Dieren
5 / 100

Bereidheid = ARI/100 × B × €195,17; B=KiK-budgetfactor (1,00=2035-pad; 0,31=alleen t/m 2030; 0=afwijzend).

Migratie

Blijvende migranten in 2030


cumulatief 2025–2030 (verwacht aantal dat blijft; 5-jaars blijfratio per stroom toegepast)

aantal blijvers 2030

Chip = aantal blijvers 2030

De LED-balk toont de 0–100 score (omvang/ambitie van het migratiebeleid omtrent blijvers). De chip toont de bijbehorende kwantificering: het aantal blijvende migranten in 2030.

PVV
050100
60 / 100
GL-PvdA
90 / 100
VVD
68 / 100
NSC
65 / 100
D66
89 / 100
BBB
69 / 100
CDA
72 / 100
SP
81 / 100
DENK
96 / 100
PvdD
90 / 100
SGP
66 / 100
ChristenUnie
87 / 100
FvD
50 / 100
Volt
93 / 100
JA21
55 / 100
BVNL
55 / 100
BIJ1
100 / 100
Vrede voor Dieren
92 / 100
Klimaat en Energie

Aantal windmolens Land/Zee in 2030


Δ turbines t.o.v. 2025 (land / zee) + Wind-Index (0–100)

Land / Zee

Formule: score = 100 * [ 0.4*(ΔLand/190) + 0.6*(ΔZee/373) ]

Chip = Land / Zee LED = Wind-Index (0–100) score volgens: score = 100 * [ 0.4*(ΔLand/190) + 0.6*(ΔZee/373) ]

De LED-balk toont de 0–100 Wind-Index (relatieve ambitie voor extra windcapaciteit). Links “minder ←” betekent minder uitbreiding; rechts “→ meer” meer uitbreiding.

De chip toont Δ turbines op land / Δ turbines op zee t.o.v. 2025. Als een partij geen amount string heeft, wordt de chip automatisch samengesteld uit land_delta en sea_delta als "+{land_delta} / +{sea_delta}" (turbines).

GL-PvdA
050100
minder ← → meer
100 / 100
D66
100 / 100
Volt
100 / 100
BIJ1
100 / 100
DENK
88 / 100
SP
76 / 100
VVD
56 / 100
CDA
56 / 100
ChristenUnie
56 / 100
PvdD
55 / 100
NSC
44 / 100
BBB
41 / 100
JA21
36 / 100
SGP
23 / 100
Vrede voor Dieren
20 / 100
PVV
0 / 100
FvD
0 / 100
BVNL
0 / 100
EU & Soevereiniteit

EU-lasten in 2030


0–100 (omarmingswens) + lasten 2030 (€/gezin/jaar)

Chip = indicatieve EU-lasten (€/gezin/jaar) berekend als (score/100) × anker €402/gez/jaar

Anker representeert het realistische pad: NGEU-aflossing via EU-begroting + geannualiseerd defensiepakket. Bedragen zijn indicatief en schalen lineair met de omarmingsscore (0–100).

Anker bij 100 = €402/gezin/jaar = €6,53 p.p./mnd × (70/30) × 2,2 × 12. Hierin is NGEU (~€30 mld/jaar EU-breed) + defensie €800 mld geannualiseerd over 20 jaar (~€40 mld/jaar). Partijbedrag = score/100 × €402.

PVV
050100
5 / 100
GL-PvdA
85 / 100
VVD
60 / 100
NSC
35 / 100
D66
100 / 100
BBB
30 / 100
CDA
55 / 100
SP
25 / 100
DENK
55 / 100
PvdD
70 / 100
SGP
35 / 100
ChristenUnie
65 / 100
FvD
0 / 100
Volt
100 / 100
JA21
20 / 100
BVNL
15 / 100
BIJ1
50 / 100
Vrede voor Dieren
50 / 100
Zorg

Totale zorgkosten in 2030


€ gezin/jaar (2030)

Chip = LED = kosten-index (0–100)

De LED-balk toont de 0–100 kosten-index voor totale zorguitgaven per gezin per jaar (2030). Links “” betekent lagere totale lasten; rechts “” hogere lasten. De chip toont het totaalbedrag in 2030.

Score = 100 × (amount − 4.567) / (5.308 − 4.567). 0 = €4.567 (laagst), 100 = €5.308 (hoogst).

PVV
050100
0 / 100
GL-PvdA
27 / 100
VVD
100 / 100
NSC
63 / 100
D66
63 / 100
BBB
55 / 100
CDA
100 / 100
SP
0 / 100
DENK
0 / 100
PvdD
0 / 100
SGP
63 / 100
ChristenUnie
63 / 100
FvD
33 / 100
Volt
72 / 100
JA21
100 / 100
BVNL
91 / 100
BIJ1
0 / 100
Vrede voor Dieren
91 / 100

Score = 100 × (amount − 4.567) / (5.308 − 4.567). 0 = €4.567 (laagst), 100 = €5.308 (hoogst).

Boerenbeleid en Stikstof

Afname voedselcapaciteit in miljoenen kg's in 2030


miljoenen kilo's minder 2030 t.o.v. 2025

Chip = LED = score 0–100

De LED-balk toont de 0–100-score (richting/ambitie voor landbouwproductie en ruimte voor voedselketen). De chip toont de bijbehorende kwantificering: in miljoen kg.

Afleiding: ΔFood% = α · ΔNH₃; kg-amount = ΔFood% × baseline_kg_2025 (17,6 mrd) → afgerond op mln kg.

PVV
050100
1 / 100
GL-PvdA
17 / 100
VVD
6 / 100
NSC
4 / 100
D66
16 / 100
BBB
2 / 100
CDA
6 / 100
SP
7 / 100
DENK
3 / 100
PvdD
30 / 100
SGP
4 / 100
ChristenUnie
15 / 100
FvD
0 / 100
Volt
16 / 100
JA21
3 / 100
BVNL
1 / 100
BIJ1
22 / 100
Vrede voor Dieren
42 / 100

Afleiding: ΔFood% = α · ΔNH₃; kg-amount = ΔFood% × baseline_kg_2025 (17,6 mrd) → afgerond op mln kg.

Onderwijs

Anderstalig onderwijs en consequentie laaggeletterdheid in 2030


0–100 (omarmingsscore) + Δ laaggeletterdheid 2030 t.o.v. 2025

Chip = LED = score 0–100

De LED-balk toont de 0–100-score (beleidsrichting t.a.v. anderstalig onderwijs; links “”, rechts “”). De chip toont de verandering in laaggeletterdheid in 2030 t.o.v. 2025 (Δ in % of pp).

Score = mate van omarming anderstalig onderwijs. Amount = 100 × (FA2030−16,5)/16,5 met FA2030 = 16,5 + clamp(0,0025×(S−30), −0,25, +0,25) (in procentpunten).

PVV
050100
10 / 100
GL-PvdA
55 / 100
VVD
30 / 100
NSC
25 / 100
D66
70 / 100
BBB
30 / 100
CDA
35 / 100
SP
20 / 100
DENK
60 / 100
PvdD
45 / 100
SGP
15 / 100
ChristenUnie
35 / 100
FvD
5 / 100
Volt
85 / 100
JA21
10 / 100
BVNL
20 / 100
BIJ1
80 / 100
Vrede voor Dieren
45 / 100

Score = mate van omarming anderstalig onderwijs. Amount = 100 × (FA2030−16,5)/16,5 met FA2030 = 16,5 + clamp(0,0025×(S−30), −0,25, +0,25) (in procentpunten).

Cultuur & Internationalisering

Aantal Internationale diplomastudenten in 2030


verwachte aantallen in 2030 (afgeleid van cultuurindex DCCI en 2025-baseline 131.004)

Baseline 2025: 131 004

Internationale diplomastudenten in 2030

Chip = Internationale diplomastudenten in 2030 LED = DCCI-score (0–100)

De LED-balk toont de 0–100 DCCI-score: een relatieve index voor de bereidheid tot internationalisering van het hoger onderwijs (met name instroom/plaatsruimte voor internationale diplomastudenten).

De chip toont het verwachte aantal internationale diplomastudenten in 2030.

PVV
050100
95 / 100
GL-PvdA
45 / 100
VVD
70 / 100
NSC
84 / 100
D66
30 / 100
BBB
76 / 100
CDA
78 / 100
SP
50 / 100
DENK
15 / 100
PvdD
35 / 100
SGP
90 / 100
ChristenUnie
72 / 100
FvD
98 / 100
Volt
22 / 100
JA21
88 / 100
BVNL
82 / 100
BIJ1
12 / 100
Vrede voor Dieren
35 / 100